Recitative Nedir
Opera, oratoryo, Kantat, vb sahne
eserlerinde öykü, konu, ya da eser içerisindeki bir metni şarkı söyler gibi
seslendirme biçimine recitative denilmektedir. Opera ile birlikte ortaya çıkan
bu vokal tür, Türkçeye, reçitatif olarak geçmiştir.
Reçitatifte, konuşma biçimi iniş
ve çıkışın hakim olduğu bir yapıya sahip olduğundan dolayı, müzik ikinci planda
kalmaktadır. Tam anlamı ile belirgin bir yapıya sahip olduğu söylenemez. Reçitatifin
eser içerisindeki asıl amacı, eserin içerisindeki konu ya da öykünün
bağlantılarını müzikal bir form anlayışı içerisinde birbirine bağlamaktır.
Reçitatif için tam anlamıyla bir şarkı söyleme
biçimi denilemez. Daha çok konuşurcasına söylenen bir form anlayışıdır ancak bu
konuşmanın da ezgisel olarak seslendirilmesi biçimidir. Genel anlamı ile
belirli bir formu yoktur. Ritim ve ölçü bakımından oldukça esnek bir yapısı
bulunmaktadır.
Reçitatif; Secco reçitatif ve
Accompagnato reçitatif olarak iki türe ayrılmaktadır.
Birinci tür olan Secco reçitatif,
kuru eşlik demektir. Adından da anlaşılacağı gibi, bu türde enstrümanlar,
eserin kadans, yani kalış bölümünü çalmaktadır. Kalış bölümünde akorları çalan
bir klavyeli çalgı ve onun bas partilerini destekleyen viyolonsel, reçitatifi net olarak duymanızı sağlamaktadır.
İkinci tür olan Accompagnato
reçitatif, eşlikli anlamına gelmektedir. Bu yapıda ise orkestranın tamamı ya da
belirli bir çalgı grubu reçitatife eşlik etmektedir. Birinci türe göre melodinin
de hakim olduğu bir yapısı bulunmaktadır.
Eserlerdeki bütünlüğü sağlamak
açısından Secco reçitatif 19. yüzyıldan itibaren çok nadir kullanılan bir yapı
olmuştur. Eşlikli reçitatif olan Accompagnato ise yeni bir biçime dönüşmeye
başlayarak aralarda çalınan değil, sürekli eşlik eden bir form yapısına bürünmeye
başlamıştır.
J. S. Bach’ ın Mattheus Passion’
unda, Debussy’ nin Pelleas ve Melisande operasında bu reçitatif türleri
bulabileceğiniz güzel örnekler bulunmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder